Tập lái xe ô tô cho người mới bất đầu
Nhu cầu đi lại bằng các phương tiện giao thông các nhân ngày càng tăng, nhất là phương tiện xe ô tô. Vì thế, tập lái xe cho người mới bắt đầu ngay càng được mọi người chú ý tìm hiểu. Như vậy, để có thể điều khiển xe ô tô một cách an toàn và dễ dàng vượt qua kỳ thi sát hạch bằng lái xe, trong bài viết này, trung tâm xin chia sẻ với các bạn những bước thực hành tập lái xe cơ bản dành cho người mới bắt đầu.
Bước 1. Làm quen với các bộ phận điều khiển trong buồng lái của xe ô tô
Làm quen với những bộ phận trong buồng lái của ô tô là bước cơ bản và bắt buộc mà “lính” mới phải nắm rõ khi học lái xe ô tô. Bạn cần biết chức năng của các bộ phận trong buồng lái như vô lăng, ghế ngồi, thắng chân, thắng tay, gương chiếu hậu…
Một trong những điều luôn luôn phải thực hiện ngay khi ngồi vào ghế lái là luôn cài dây an toàn trước khi cho xe lăng bánh. Sau đó là điều chỉnh ghế lái vừa với tầm điều khiển vô lăng. Điều này giúp bạn có cảm giác thoải mái khi lái và thuận tiện hơn khi xử lý các tình huống trong khi lái.
Bên cạnh đó, bạn cần kiểm tra kỹ các cửa đã đóng kính hay chưa và điều chỉnh sao cho gương chiếu hậu có được góc quan sát rộng nhất có thể. Phần lớn các xe không còn điểm mù phía sau nếu bạn đã điều chỉnh gương hậu đúng cách. Cách kiểm tra tốt nhất là khi ngồi vào ghế lái đúng tư thế, bạn không còn nhìn thấy mặt mình trong bất cứ một trong 3 chiếc gương chiếu hậu nào nữa.
Bước 2. Làm quen với từng bộ phận trong buồng lái của xe ô tô
Các bộ phận chính trong buồng lái xe ô tô:
- Vô lăng: Đây là bộ phần có vai trò điều khiển hướng chuyển động của ô tô. Đối với các loại ô tô ở Việt Nam, bộ phận này được thiết kế nằm bên trái. Thông thường trên vô lăng được bố trí thêm một bộ phận vô cùng quan trọng khác là còi xe được sử dụng để phát ra âm thanh khi xe đang chuyển động nhằm báo hiệu cho người và phương tiện khác biết.
- Các công tắc đèn: Đây được xem là bộ phận điều vận hành hệ thống chiếu sáng của xe. Chúng được bố trí bên trái trên trục tay lái các loại đèn trên xe gồm có nấc 1 bật đèn cốt, nấc 2 đèn pha và các loại đèn khác. Đèn xin đường (xi-nhan) gạt lên là xin đường bên trái và gạt xuống là xin đường bên phải.
- Bàn đạp phanh chân: Được thiết kế nằm bên phải của trục vô lăng lái và giữa bàn đạp côn và bàn đạp ga. Điều khiển HTP nhằm giảm tốc độ, dừng chuyển động của xe ô tô.
- Bàn đạp ga: Nằm bên phải của trục vô lăng lái cạnh bàn đạp phanh., có chức năng điều khiển lượng cung cấp nhiên liệu cho động cơ.
- Cần điều khiển phanh tay: Có chức năng giữ cho xe đứng yên trên đường có độ dốc nhất định và hỗ trợ cho phanh chân trong trường hợp cần thiết.
- Công tắc gạt nước: Tuy được sử dụng ít hơn những bộ phận khác trong buồng lái thế nhưng công tắc gạt nước và cần gạt nước có vai trò vô cùng quan trọng đối với tầm nhìn của người lái xe ô tô trong những điều kiện như mưa, đường có nhiều bụi…
Công tắc gạt nước có 4 mức:
+ Nấc 0: Ngừng gạt
+ Nấc 1: Gạt từng lần
+Nấc 2: Gạt chậm
+Nấc 3: Gạt nhanh
- Khóa điện là bộ phận chủ chốt để xe khỏi động, bao gồm các mục:
- Lock: Vị trí cắt điện
- ACC: Cấp điện hạn chế.
- ON: Cấp điện hoàn toàn.
- START: Khởi động
Bước 3. Tập lái xe ô tô
Hiện nay, đối với các dòng xe ô tô chuyên dùng có 2 loại là xe ô tô số tự động và xe ô tô số sàn. Trong khi lái, 2 loại xe này có những điểm khác nhau mà người lái phải nắm nhằm lựa chọn được cho mình loại xe phù hợp.
Lên xe và khởi động xe: Sau khi bạn đã kiểm tra các bộ phận điều khiển của xe, kể cả những bộ phận xung quanh bên ngoài xe đều ổn… Có thể nói ngắn gọn là trạng thái xe lúc này: phanh tay đang ở vị trí phanh, cần số đang ở P, bạn đã ngồi ở tư thế vừa tầm lái và sẵn sàng điều khiển.
1. Tập lái xe ô tô số tự động
Dòng xe số tự động ngày càng được nhiều người chọn để lái. Vì khi điều khiển xe ô tô số tự động,người lái không cần thực hiện quá nhiều thao tác đối với cần số như xe ô tô số sàn mà chỉ cần tập trung vào chân phanh và chân ga để điều chỉnh tốc độ của xe. Tuy nhiên, dòng xe ô tô số tự động không phải là sự lựa chọn tốt dành cho những người mới bắt đầu tập lái xe.
Xem ngay: cách lái xe số tự động toàn tập từ A -> Z
Thông thường, khi tập lái xe ô tô cho người mới bắt đầu, người lái sẽ được làm quen và trải qua các thao tác như sau:
- Cho xe chạy
- Chân gá vào chân phanh.
- Khởi động xe (nên cho xe nổ máy vài giây truớc khi cho xe chạy).
- Kiểm tra tình trạng đèn, còi…
- Đạp phanh chân.
- Chuyển cần số về D.
- Nhả phanh tay.
- Chuyển chân sang chân ga để xe chuyển động.
- Đang chạy xe, cần đỗ
- Đạp nhẹ phanh chân cho đến khi xe dừng hẳn, giữ nguyên chân ở vị trí bàn đạp phanh.
- Kéo phanh tay với lực kéo vừa đủ. Nếu bạn đang dừng xe trên đoạn đường bằng phẳng thì đừng kéo phanh quá mạnh.
- Đẩy cần số về P là đỗ xe xong.
- Khi dừng đèn đỏ: các bước thực hiện tương tự như cần đỗ xe
- Nếu thời gian dừng ít hơn 10 giây thì bạn cứ giữ chân phanh như vậy cho đến đèn xanh.
- Nếu thời gian chờ đèn đỏ hơi lâu 10 giây thì bạn nên chuyển cần số về vị trí N, đạp nhẹ chân phanh.
- Bắt đầu chạy sau khi dừng
- Chân đạp phanh vẫn được giữ nguyên.
- Đẩy cần số từ vị trí N về vị trí D.
- Chuyển chân phanh sang chân ga là chạy. Nếu dừng lâu hơn nữa, trên 30 giây, thì bạn nên kéo phanh tay để cho chân thoải mái hơn.
Đối với những trường hợp cần dừng, đỗ xe, các bạn cần phải lưu ý là không nên đạp phanh chân gấp và quá mạnh, vì điều này làm cho bạn bị sốc mạnh về phía trước, dễ gây ra những chấn thương về tâm lý trong những lần đầu tập lái xe ô tô. Một câu hỏi khác được đặt ra là “Tại sao khi chuyển cần số về Mo (N) vẫn phải đạp phanh/ kéo phanh tay?”, là vì có thể tránh được tình trạng xe bị lăn bánh tự nhiên do tình trạng đường xá, hoặc phòng ngừa có kẻ sau tông vào đuôi xe mình.
- Các kỹ năng lùi và quay đầu xe
Đây được xem là những kỹ năng khó đối với những người mới bắt đầu tập lái xe và cần khá nhiều thời gian để thực hiện thuần thục kỹ năng trên. Những kỹ năng này áp dụng hầu hết mỗi lần bạn lên xe.
Khi lấy xe ra, hay đỗ xe ô tô vào bạn sẽ thực sự cần đến nó. Nếu muốn tránh xảy ra các sự cố va chạm và tiết kiệm thời gian khi đỗ xe vào đúng vị trí thì bạn phải học và hoàn thành các kỹ năng này thật tốt và nhuẫn nhuyễn.
- Tập lái xe ô tô đối với tình huống đường bị ùn tắc giao thông
Trước tình hình giao thông hiện nay ở các giờ cao điểm tại các tuyến đường trên địa bàn TP.HCM thì nội dung của phần này có thể được xem là “bí kiếp” cấp thiết đối với những ai mới tập lái xe có nhu cầu điều khiển xe ô tô ngay khi vừa nhận bằng lái.
Bạn cần giữ tốc độ xe di chuyển chậm nhưng không bao giờ để xe chết máy. Bất kỳ xe ô tô “đời” nào cũng có khả năng chết máy, đặc biệt là ở những con đường dốc trong giờ cao điểm.
Kéo phanh tay đúng cách vì rất nhiều tài xế khi lái xe số tự động có thói quen về P, tắt máy rồi mới kéo phanh tay ô tô. Theo các chuyên gia, thói quen này về lâu dài có thể ảnh hưởng tới hộp số. Họ cho biết, các bước theo trình tự đúng khi đỗ xe với xe số tự động là “đạp phanh chân – kéo phanh tay – về P – tắt máy”.
Ở mặt bằng phẳng, việc vào P trước khi phanh tay hay phanh tay trước khi vào P là như nhau vì không có hiện tượng trượt dốc sau khi cài P, nhưng khi đang trên dốc hoặc có thể thêm bước trung gian về N là “đạp phanh chân – về N – kéo phanh tay – về P – tắt máy”.
2. Tập lái xe số sàn hạng B2
Các bước thực hiện tương tự như khi tập lái xe ô tô số tự động, tuy nhiên khi tập lái xe ô tô số sàn, bạn cần thực hiện thêm một số thao tác vô số, chuyển số.
- Khởi động và chạy
Số N là chữ viết tắt từ “neutral”, có nghĩa là vị trí số 0. Khi đang ở vị trí này động cơ xe chạy không tải( hoạt dộng nhưng không chuyển động). Vì vậy luôn cài số ở vị trí số N trong trường hợp kéo, đẩy xe khi đi bảo trì bảo dưỡng, kéo xe trên đường khi xe không mai gặp sự cố.
Đối với xe số sàn, bao giờ cần số cũng phải ở vị trí số 0 khi khởi động, có kèm theo thắng tay. Đối với xe số tự động, có thể khởi động ở vị trí số N(kèm thắng tay) nhưng tốt nhất và tiện lợi nhất là ở vị trí P( parking).
Thông thường các hãng xe đều có ngưỡng sang số hợp lý không giống nhau, nhưng trung bình vào khoảng 2.500 vòng/phút khi từ số 1 vào số 2. Khi xuống dốc hãy cài số 2 hoặc 3 và thậm chí là số 1 tùy theo tốc độ. Nếu bạn chưa đạt đủ tốc độ đã vào số cao sẽ làm cho xe ì, đạp ga xe không tăng tốc được (chạy ép số).
Nếu vào số hợp lý, xe sẽ khỏe để vào các số sau và giữ cho máy bền hơn, cộng với thao tác sang số nhanh (giảm ga và cắt côn nhanh – sang số – nhả côn từ từ kết hợp tăng ga), xử lý chướng ngại vật trên đường tốt, bạn sẽ đi được nhanh và êm hơn.
- Sử dụng côn hợp lý và hiệu quả
Chân côn luôn là vấn đề đối với mỗi người khi đi xe số sàn, nhưng cũng chính chân côn sẽ giúp xe an toàn hơn rất nhiều. Nếu muốn xe vận hành êm ái nên nhớ đạp côn phải vào hết và khi nhả côn gần hết thì dừng lại khoảng 3 đến 5 giây cho xe bắt đầu chuyển bánh rồi mới nhả hoàn toàn côn ra.
- Đề pa xe số sàn
Đề pa là phần thi dễ bị trượt nhất do quá trình nhả côn quá tầm nên xe chết máy. Nếu dùng theo cách như lúc học lái là dùng “côn – phanh tay – ga” hoặc “côn – phanh chân – ga” liên tục khi tắc đường trên dốc sẽ khiến bạn vã mồ hôi, chân tay bạn mỏi nhừ.
Không nên gài thắng tay khi khởi hành ngang dốc vì khiến bạn tốn sức. Để đề-pa lên dốc liên tục khi bị tắc đường ở dốc, bạn cần phải luyện thêm thật nhuần nhuyễn “côn – ga”, để có thể giữ xe đứng trên dốc chỉ bằng côn – ga, nghĩa là âm côn và mớm ga vừa phải để xe đứng tại dốc, nếu xe có hiện tượng lùi bạn nên thêm chút ga, nếu xe hơi nhích bạn giảm chút ga.
- Không quy về số N (Mo)
Khi xe còn chạy, bạn không nên đưa xe về số N (Mo). Đặc biệt, xe lao xuống dốc mà không có sự hỗ trợ của hộp số, chỉ phanh trong thời gian quá lâu sẽ khiến phanh bị nóng, quá nhiệt dẫn đến mất tác dụng. Nhiều người vì tiết kiệm xăng mà về số N nên không kiểm soát được tình hình dẫn đến những sự việc không đáng có.
Bước 4. Những điều mà người mới bắt đầu tập lái xe ô tô cần phải tránh khi tập và lái xe ô tô
1. Không được “lơ là, chủ quan”
Không được lơ là và chủ là là nguyên tắc quan trọng nhất khi học lái xe. Sự tập trung khi lái xe được xem như một chuẩn mực đạo đức của người cầm lái bởi nó liên quan trực tiếp đến an toàn và tính mạng của bản thân người lái và người đi đường.
Lái xe lúc sức khỏe không đảm bảo, tinh thần mất tập trung do gọi điện thoại, thao tác xe không thành thạo, đùa giỡn với những người xung quanh. Ngay cả việc bật nhạc to, ăn uống và hút thuốc cũng làm người lái phân tâm.
2. Không đặt tay ở vị trí 10 giờ và 2 giờ
Các vị trí cầm ôm vô lăng tại điểm 10 giờ và 2 giờ không chỉ sai do một thói quen cầm lái mà còn hết sức nguy hiểm. Vì khi túi khí nổ hoạt động, lực nổ có thể làm gẫy các ngón tay. Vị trí đúng phải là 9 giờ và 3 giờ.
3. Không nên chỉ nhìn tập trung về phía trước
Trên những tuyến đường thẳng, không ít người mới lái xe chưa tập được thói quen nhìn xa mà chỉ châm chú nhìn những chiếc xe gần phía trước xe của mình. Điều này dễ làm cho tàm nhìn của bạn bị ảnh hưởng dẫn đến độ tập trung kém, khó xử lý nhanh những tình huống bất ngờ xảy ra. Thay vào đó, bạn nên đưa tầm nhìn của mình được tập trung và rộng hơn như thường xuyên nhìn sang kính chiếu hậu và nhìn xa về phía trước.
4. Không nên phanh trong khúc cua
Phanh khiến bánh xe khó kiểm soát hơn lúc vào cua vì lúc đó quán tính sẽ chiến thắng lực cản ma sát. Ngoài ra lúc cua bạn thường không để ý trên xe có chở đủ tải hay chỉ có mình bạn. Trọng lượng xe lúc cua rất quan trọng, nếu quá nặng thì quán tính sẽ lớn khiến việc phanh trong khúc cua càng thêm nguy hiểm. Do đó, thay vì phanh khi quẹo cua, bạn nên chọn phương án giảm tốc độ và quay vô lăng.
5. Không dừng xe ở vị trí là điểm mù của xe khác
Xe có trọng tải và thiết kế càng lớn thì càng có nhiều điểm mù. Chính vì thế, bạn không nên dừng xe ở những vị trí như phía sau đuôi xe tải lớn, xe containnơ… Nhưng nếu bạn buộc phải dừng ở những điểm mù của xe khá thì hãy nháy đèn hoặc làm gì đó để tài xế ở xe đó biết có xe bạn phía sau và nên giữ khoảng cách an toàn nếu có thể.
6. Không nên rà phanh liên tục khi xuống dốc
Không nên rà phanh liên tục khi xuống dốc đặc biệt ở những dốc cao vì nhiệt từ má phanh truyền ngược lại khiến dầu phanh sôi lên, hệ quả xấu là mất phanh khi đến cuối chặng đèo dốc, lúc đó tốc độ theo quán tính sẽ tăng lên trong khi phanh không “ăn” thì vô cùng nguy hiểm.
7. Không để số và gác chân lên bàn đạp côn khi dừng đèn đỏ
Về số N sẽ có lợi nhất cho xe khi phải dừng đèn đỏ hoặc lúc kẹt xe. Bởi lẽ, dù ổ bi kết nối trực tiếp với bố ly hợp có tuổi thọ khá dài, tuy nhiên không phải là nó sẽ hoàn toàn bền bỉ khi người lái sử dụng xe sai cách. Về N sẽ tách ly hợp khỏi hộp số giúp vòng bi không tiếp xúc với các lò xo trên bộ ly hợp, điều này làm tăng tuổi thọ cho hệ truyền động của xe.
Xem ngay khoá học nếu bạn chưa có bằng lái: